Quan sát. Lắng nghe. Ghi nhận. Chia sẻ

Tag: dịch thuật (Page 1 of 5)

Câu Chuyện Văn Học: Truyện Ngắn Sáu Chữ

 Brevity is the soul of wit!  ☞ Vắn tắt là mấu chốt của sự mẫn tiệp!

Polonius, kịch bản Hamlet; William Shakespeare

Một truyện ngắn – ngắn nhất – sẽ có thể “dài nhất” là bao nhiêu chữ?

Ở mặt sáng tạo trong văn chương, câu hỏi trên hàm chứa một thách đố to lớn cho một tác giả:  Chữ dùng phải thật ít –  ít đến độ không thể ít hơn nữa – và phải hình thành được một truyện ngắn thật nhiều giá trị.

Xin giới thiệu câu chuyện văn học về một truyện ngắn chỉ có sáu (06) chữ, mà có giai thoại ghi rằng tác giả của truyện này là Ernest Hemingway (1899-1961).

Continue reading

Hiểm Hoạ Putin: Tuyệt Vọng Và Lảng Tránh Tại Âu Châu

Hội nghị An Ninh Munich (Munich Security Conference) đã được tổ chức vào các ngày 16-18 tháng 02, 2024. Từ Munich, Đức, hai phóng viên David E. Sanger and Steven Erlanger tường trình về hội nghị qua bài báo As Putin Threatens, Despair and Hedging in Europe đăng trên The New York Times vào ngày 18/02/2024.

Thiết tưởng cũng nên ghi lại một vài thời điểm có liên hệ và rất đáng được lưu ý:

Continue reading

Eveline

‘Eveline’ (1904) là một truyện ngắn trong tuyển tập Dubliners (1914) của nhà văn Ái Nhĩ Lan James Joyce (1882-1941).

Trong năm phát hành đầu tiên, tuyển tập không thành công trong lãnh vực thương mại, chỉ bán được 379 quyển và James Joyce đã mua đến 120 quyển. Tuy vậy ngày nay, tuyển tập Dubliners được xem là tác phẩm tiêu biểu của tiểu thuyết hiện đại.

‘Eveline’ là một truyện khá ngắn, tập trung vào những giằng xé khốc liệt nơi một thiếu nữ, 19 tuổi, đứng trước một lựa chọn khó khăn: Hoặc tiếp tục đời sống không lối thoát của một người con gái giữ đúng lời hứa với mẹ chu toàn trách nhiệm lo cho gia đình. Hoặc thoát ly với người yêu để bắt đầu một cuộc đời mới, khởi sắc hơn, sinh khí hơn, ở một chân trời mới tại Buenos Aires, Argentina.

Trách nhiệm quá khổ, xung đột nội tâm, quyết định xung khắc, thoát ly trốn chạy, mặc cảm phạm tội, và sau cùng là buông bỏ (hoặc đúng hơn thì đó là sự bất lực không thể buông bỏ) vốn là những vấn đề điển hình luôn luôn hiện hữu trong ‘Cõi Người Ta’. Và những vấn đề đó đã được James Joyce ‘đóng khung’ trong ‘Eveline’.

Continue reading

Người Khinh Binh Cuối Cùng Tại Căn Cứ Hỏa Lực Charlie

Đầu tháng 7, 2022, thêm một lần nữa, Chiến tranh Việt Nam lại trở về với truyền thông, báo chí Mỹ qua việc Tổng Thống Hoa Kỳ Joe Biden trao thưởng Medal Of Honor cho Thiếu Tá John Duffy, sĩ quan cố vấn cho Tiểu đoàn 11 Nhẩy Dù trong trận chiến tại Căn cứ Hỏa lực Charlie trong Mùa Hè Đỏ Lửa 1972.

Qua Mùa Hè Đỏ Lửa của Phan Nhật Nam, người đọc có thể tìm hiểu về cuộc tử chiến giữa Tiểu đoàn 11 Dù chống trả lại một địch quân được ước tính là đông gấp 10 lần. Và Thiếu Tá John Duffy đã “có mặt” trong Mùa Hè Đỏ Lửa 1972 này.

Nhưng phải đợi đến The Battle for “Charlie” của nhà thơ John Duffy, độc giả nói tiếng Anh mới biết được cuộc tử chiến tại căn cứ Charlie, mà trong đó Amazon giới thiệu Tiểu đoàn 11 Nhẩy Dù là: “Một tiểu đoàn nhẩy dù của Nam Việt Nam đã giữ vững một vị trí làm nhắc nhớ đến các dũng sĩ Spartans tại Thermopylae vào năm 480 trước Công nguyên.” – “A battalion of South Vietnamese paratroopers made a stand reminiscent of the Spartans at Thermopylae in 480 BC.

Theo sử Tây phưong, năm 480 trước Công nguyên, Vua Leonidas, đem 7,000 quân Hy Lạp, trong đó có 300 dũng sĩ Spartans, ra bảo vệ Thermopylae trước khoảng từ 120,000 đến 300,000 quân xâm lăng của Ba Tư. Trong trận đánh này, ngoài các thương vong khác, Vua Leonidas và 300 dũng sĩ Spartans đều tử trận.


Continue reading

Originalism: Trường Phái Nguyên Thủy Tại Tối Cao Pháp Viện Mỹ

Cuối tháng 6/2022, Tối cao Pháp viện Hoa Kỳ công bố nhiều phán quyết quan trọng ảnh hưởng đến nền tảng của luật pháp và thay đổi sâu rộng đến xã hội, chẳng hạn như phán quyết chấm dứt quyền phá thai của phụ nữ được luật pháp của chính quyền liên bang Hoa Kỳ bảo vệ trong gần 50 năm qua (để cho tiểu bang quyền quyết định), thu hẹp lại những giới hạn về quyền sở hữu súng...

Trong cố gắng tìm hiểu những thay đổi quan trọng này, xin giới thiệu đến quý vị phần chuyển ngữ của bài nhận định về một số phán quyết nói trên: Why Liberal Justices Need to Start Thinking Like Conservatives, đã đăng trên tạp chí Time ngày 30/6/2022.

Ông Akhil Reed Amar, tác giả bài nhận định, là một học giả Hoa Kỳ nổi tiếng về luật hiến pháp. Ông là Sterling Professor của Law and Political Science at Yale University.

Học trò của ông có nhiều người đã thành danh, trong đó có: John Yoo (Cộng Hòa, Deputy Assistant Attorney General, thời TT Bush 43), Chris Coons (Dân Chủ, Thượng Nghị Sĩ của Delaware từ 2010), Jake Sullivan (Dân Chủ, Cố vấn An ninh Quốc gia, thời TT Biden), Cory Booker (Dân Chủ, Thượng Nghị Sĩ của New Jersey từ 2013), Josh Hawley (Cộng Hòa, Thượng Nghị Sĩ của Missouri từ 2019), Alex Azar (Cộng Hòa, Bộ Trưởng của Health and Human Services thời TT Trump, 2018-2021).


Continue reading

Âu Châu Bừng Tỉnh Chuyển Mình Sau Khi Nga Tấn Công Ukraine

Nhìn về vấn đề an ninh của đất nước, người Việt chúng ta khá quen thuộc với lời căn dặn: “Cư an tư nguy” và tại Hoa Kỳ thì “Peace through strength” được xem là ý tưởng nền tảng cho chính sách ngoại giao của tổng thống Reagan, còn được biết đến là Reagan Doctrine (Chủ thuyết Reagan) trong thập niên 1980s.

Tại Âu châu từ khi Chiến Tranh Lạnh chấm dứt vào năm 1991 cho đến tháng 2/2022, Âu châu đã rất hòa bình và thịnh vượng. Căn cứ trên những diễn tiến chính trị tại đó, xem ra Âu châu đã rất hài lòng với ý tưởng “Peace through… Politics!” Ở đây, chữ Politics muốn nói là “nhượng bộ,” là “thỏa ước,” là “ngoại giao,” là “kinh tế” và không chú trọng đến quân sự. Và thực ra, sức mạnh quân sự của Âu châu, cho đến nay, xem ra chỉ đáp ứng được vai trò phụ trợ trước những biến cố quân sự lớn của thế giới.

Tất cả những quan điểm và phong cách lịch thiệp “yêu hòa bình, chuộng thương thảo” theo cách thế nói trên của Âu châu đã bị, có thể nói là, tan tác trước việc Nga xua quân xâm lăng Ukraine vào tháng Hai 2022. Trước biến cố lịch sử này và trước nguy cơ của một sự xâm lăng quân sự có thực, Âu châu đã tỉnh người thức dậy!

Xin mời quý vị đọc bài tiểu luận L’Europe dans l’interrègne : notre réveil géopolitique après l’Ukraine (Âu châu trong Giai đoạn Chuyển mình: Sự bừng tỉnh về địa lý chính trị của chúng ta sau Ukraine) đăng trên website của Groupe d’études géopolitiques (Nhóm nghiên cứu địa lý chính trị) ngày 24/3/2022. Phần chuyển sang Việt ngữ căn cứ theo bản Anh ngữ Europe in the Interregnum: our geopolitical awakening after Ukraine.

Tác giả bài viết, ông Josep Borrell Fontelles, hiện đang là EU High Representative for Foreign Affairs and Security Policy (Đại diện Cao cấp của EU đặc trách Ngoại giao và Chính sách An ninh) và ông còn là Vice-President của European Commission. Trước đây, ông đã là President of the European Parliament từ 2004-2007.


Continue reading

Những kẻ xuẩn ngốc hữu dụng người Đức của Putin

Không ai có thể phủ nhận sự đóng góp quan trọng của người Đức trong nhiều lãnh vực trên thế giới như văn chương, triết học, âm nhạc, nghệ thuật, khoa học và kinh tế…

Hiện tại, về kinh tế, Đức quốc đứng đầu Âu châu và thứ 4 trên thế giới sau Hoa Kỳ, Trung Hoa và Nhật Bản. Sức mạnh kinh tế đó đã cho phép Đức có thể làm đối trọng với Nga, một cường quốc quân sự mà tổng sản phẩm quốc nội (GDP) năm 2021 của họ chỉ ở hàng thứ 12 trên thế giới, sau cả Nam Hàn.

Ngược về quá khứ, trong thế kỷ qua, Đức đã là “tác nhân” trong việc gây ra Thế Chiến I và II. Ở những thời điểm đó, Đức đã đứng vào phía bên lề sai trật của lịch sử.

Và vừa mới đây, việc Nga xâm lăng Ukraine trong tháng 2/2022 đã cho thấy sự thất bại hoàn toàn của toàn bộ chính giới Đức trong “triều đại” 16 năm của bà Merkel qua chính sách chủ trương “mềm mỏng” với Nga để sống chung (hay mua chuộc) hòa bình.  Xem ra, thêm một lần nữa, Đức quốc lại đứng vào phía bên lề sai trật của lịch sử.

Xin giới thiệu phần chuyển ngữ của bài báo Putin’s useful German idiots đăng trên Politico Europe, ngày 28/3/2022. Tác giả bài báo là Matthew Karnitschnig, trưởng phóng viên Âu châu của (POLITICO’s chief Europe correspondent), trụ sở đặt tại Berlin.


Continue reading

Vladimir Putin – 22 Năm từ Chính Khách đến Bạo Chúa

Ngày 24 tháng 02, 2022, Tổng thống Nga, Vladimir Putin, đã xua quân xâm lăng Ukraine. Tính cho đến cuối tháng 3, 2022, thì Nga đã thất bại trong toan tính tốc chiến tốc thắng để chiếm Ukraine. Tổn thất nặng nề nhất vẫn là người dân Ukraine. Chịu trách nhiệm lớn nhất trong vụ xâm lăng này phải là ông Vladimir Putin.

Nếu mượn lời của cựu Tổng thống Pháp Charles de Gaulle để hỏi: Qui est Putin? Thì có lẽ không ai có thể đưa ra được câu trả lời chính xác.

Dù vậy, bài báo The Making of Vladimir Putin đăng trên tờ The New York Times ngày 26/3/2022 đã cô đọng được quá trình 22 năm hình thành ông Putin từ chính khách đến bạo chúa. Xin giới thiệu đến quý vị bạn đọc phần chuyển ngữ của bài báo này.

Tác giả bài báo là Roger Cohen – trưởng phòng báo chí (bureau chief) tại Paris của tờ The New York Times. Ông đã làm cho tờ The New York Times hơn 30 năm, từng là phóng viên nước ngoài và biên tập viên nước ngoài. Roger Cohen lớn lên ở Nam Phi và Anh, sau này ông ta trở thành công dân Mỹ (naturalized American).


Continue reading

Điều gì sẽ đẩy Trung Hoa đến chỗ động binh khởi chiến?

Cuộc chiến tranh lạnh đã đang diễn ra. Câu hỏi được đặt ra là liệu Washington có thể làm Bắc Kinh chùn bước để không khởi động cuộc chiến tranh nóng hay không.

Bên trên là phần được trích dẫn trong bài báo What Will Drive China to War? đăng trên The Atlantic ngày 01/11/2021. Xin được giới thiệu bài phân tích này của hai tác giả Michael Beckley và Hal Brands.

Michael Beckley là Jeane Kirkpatrick Visiting Fellow tại American Enterprise Institute (AEI). Nghiên cứu của ông tập trung vào sự cạnh tranh giữa Hoa Kỳ và Trung Hoa, và ông là associate professor tại Đại học Tufts.

Hal Brands là senior fellow tại AEI. Ông nghiên cứu về chính sách đối ngoại và chiến lược quốc phòng của Hoa Kỳ, và ông là Henry A. Kissinger Distinguished Professor của Global Affairs tại Johns Hopkins School of Advanced International Studies.


Continue reading

Ngôn luận trên Internet rồi sẽ đi về đâu?

Hiện nay, việc điều hợp (moderation) và kiểm duyệt nội dung phát biểu (content) vẫn đang xảy ra trên các mạng truyền thông xã hội (social media), hay Internet platforms của Big Tech. Việc làm này của Big Tech đụng chạm nặng đến nguyên tắc cột trụ của người Mỹ trong đời sống: Tự do Ngôn luận. Giải quyết việc này sẽ không đơn giản, nhất là vì hiện nay Big Tech được bảo vệ bởi luật trong Section 230.

Tổng Thống Thomas Jefferson có lần nói: When injustice becomes law, resistance becomes duty. (Khi bất công trở thành luật, thì kháng cự trở thành nhiệm vụ.)

Nhìn theo quan điểm này, thì kháng cự lại Big Tech là chuyện tất phải có. Tuy nhiên, sau khi nắm giữ được những ứng dụng quan yếu trên Internet, Big Tech đã tiến đến chỗ khống chế được xã hội ở nhiều mặt. Để kháng cự lại sự kiểm soát chặt chẽ của một hệ thống có cấu trúc tập trung (centralized systems) như của Big Tech, thì xem ra xã hội sẽ cần đến những loại “vũ khí” mới, được hình thành từ những kỹ thuật mới theo một cấu trúc “phân tán mỏng” – mà theo ngôn ngữ kỹ thuật distributed systems, thì mới có khả năng vượt thắng được những “bức tường lửa” của Big Tech.

Đây sẽ là một “kháng cự cực kỳ đa dạng phức tạp về mặt kỹ thuật, sẽ ảnh hưởng đến nhiều mặt của xã hội, ngay cả chính quyền. Xin mời quý vị theo dõi phần chuyển ngữ bài viết Today’s Internet Speech Debates Are a Dead End. What’s Next? đăng ngày 12/10/2021, trên website của Cato Institute – một libertarian think tank. Tác giả, Matthew Feeney, là một giám đốc của Dự án về những Kỹ thuật đang Nổi lên (Project on Emerging Technologies) tại Cato. Ông làm việc trong lãnh vực liên quan đến những vấn đề về kỹ thuật mới và quyền tự do dân sự (civil liberties).


Continue reading
« Older posts