Battle Plan
(North Vietnamese Army (NVA) 
Central Highlands Commander,
General Dan Vu Hiep
briefing
Commanding General 320th  (NVA) Division
Colonel The Tan Nguyen)

We move southwest from Cambodia,
Down the old French Highway.
It has been rebuilt for heavy trucks.
It is camoflaged and not known about.

Cross-over the mountains at Hill 1020.
There is a pass, it will be blocked,
Most likely by a Paratrooper Battalion.
Smash through them, advance to Route 14.

Route 14 will take you to Kontum.
There should be little or no resistence.
They have commited their Reserves
Believing they could hold us in the mountains.

Once Kontum is taken, reorganize.
The next move will be toward the Coast.
Our forces have already secured the Coast.
A link-up will divide South Viet Nam.

A simple plan, do not fail to execute.
This has taken four years to organize.
You have the previlege of leading our soldiers.
Execute rapidly, that is key to success.

Kế Hoạch Tiến Quân
(Quân đội Bắc Việt (Bắc quân)
Tư Lệnh Tây Nguyên,
Tướng Dan Vu Hiep
họp với
Tư Lệnh Sư đoàn 320
(Bắc quân)
Đại Tá The Tan Nguyen)

Từ Campuchia, ta trực chỉ tây nam ,
Xuống Xa lộ Pháp của ngày xa xưa cũ.
Nay xây lại cho xe tải nặng.
Được ngụy trang và chẳng ai biết đến.

Ngang qua núi chập chùng nơi Đồi 1020.
Có đường đèo, nhưng sẽ bị chốt cứng,
Nhiều khả năng do bởi Tiểu đoàn Dù.
Nghiền nát chúng, rồi tiến sang Đường 14.

Đường 14 sẽ đưa anh đến Kontum.
Sẽ rất ít hoặc không còn chống trả.
Địch đem dùng hết cả quân Dự bị
Nghĩ rằng chúng có thể giữ chân ta trong dãy núi.

Chiếm Kontum, ta lo tái tổ chức.
Bước kế tiếp, điều quân về hướng Biển.
Lực lượng ta đã kiểm soát vùng Duyên hải.
Bắt tay nhau ta cắt đôi Nam Việt Nam.

Kế hoạch giản đơn, không thể thất bại.
Mất bốn năm để lo liệu hoàn thành.
Vinh dự lắm, anh dẫn đầu chiến sĩ.
Vũ bão tiến công, là chìa khóa của thành công.

NOTE: The 320th NVA Division had 10,400 men plus additional attached units assigned to fight the “Charlie” battle.

GHI CHÚ: Sư đoàn 320 của Bắc quân có 10,400 người cộng thêm những đơn vị được tăng phái để đánh trận “Charlie.”

The Commander’s Order

The NVA have us surrounded.
They hold the mountain tops.
They have positioned their guns
To shoot down the helicopters.

It is here we must do battle.
It is here we must bleed them.
Do not let them take our positions,
This battle is to the end.

Tell the paratroopers to fight bravely.
Tell them to aim all of their bullets,
For we will not have a resupply.
Dig in deep and prepare for combat.

Any trooper not ready to fight,
I want him off the mountain.
I’ll not have him die with us.
I’ll not have him share in our glory.

Lệnh Của Vị Chỉ Huy

Bắc quân đã vây kín chúng ta.
Họ chiếm những cao điểm trên núi.
Họ đặt súng vào vị trí tốt
Để dễ dàng bắn rớt trực thăng.

Đây là nơi chúng ta phải chiến đấu.
Đây là nơi mồ chôn của quân địch.
Không để mất vị trí vào tay địch.
Phải chiến đấu cho đến lúc cuối cùng.

Bảo lính dù hãy can đảm chiến đấu.
Bảo họ phải nhắm bắn từng viên đạn,
Vì chúng ta sẽ không được tiếp tế.
Đào hầm sâu và chuẩn bị tác chiến.

Bất cứ ai không sẵn sàng chiến đấu,
Tôi muốn họ rời ngay ra khỏi núi.
Để không chết cạnh bên với chúng ta.
Để không chia sẻ vinh quang của đơn vị.

Be Brave

Too many incoming,
The battle has begun,
Explosions of steel flash.
This fight will kill many.

“Be brave, my comrades.”
What else can we do?
“There is no escape:
Kill or die is our fate.”

Hãy Can Đảm

Quá nhiều địch tiến đến.
Chiến trận đã bắt đầu,
Những mảnh thép nổ tung.
Trận này sẽ chết nhiều.

“Hãy can đảm, đồng đội.”
Làm gì khác được nữa?
“Không còn lối thoát nào:
Chỉ là giết hay chết.”

Direct Hit

The dust is choking.
The others are dead.
The radio still talks:
I must be alive.

The loud ringing noise,
Will it never stop?
I am half buried
In someone else’s grave.

My bunker is destroyed.
I crawl over the bodies.
All are dead or dying.
I must kill that gun!

Trúng Pháo

Bụi mù chẹn cổ họng.
Những người khác đã chết.
Máy truyền tin vẫn nói:
Tôi đúng là còn sống.

Những tiếng ù trong tai,
Có bao giờ ngưng lại?
Tôi bị chôn một nửa
Trong mộ của ai khác.

Hầm tôi bị bắn sụp.
Bò qua những xác người.
Đều chết hay đang chết.
Tôi phải giết khẩu đó!

The Commander’s Burial
(Colonel Nguyen Dinh Bao)

We wrap him in a poncho,
Even his dismembered legs.
He knew that he was dying,
And he spoke his last words.

“Tell my wife I loved her true.
Tell my children to remember me.
Tell my paratroopers to never
surrender.
You, my officers, one final salute.”

Mồ Chôn Vị Chỉ Huy
(Trung Tá Nguyễn Đình Bảo)

Cuộn ông trong tấm poncho,
Chúng tôi cuộn cả đôi chân đứt lìa.
Tự biết mình đang trong hấp hối,
Ông để lại những lời trăn trối.

“Nhắn giúp tôi lời yêu thương cho vợ.
Nhắn con tôi hãy luôn luôn nhớ bố.
Nhắn những người lính dù của tôi không bao giờ đầu hàng.
Các bạn, sĩ quan của tôi, chào vĩnh biệt.”

He lays in a shallow grave
alone;
No bugles, no farewell rifle
salute,
Only a few shovels of red earth.
His grave is marked with his helmet.

He fought bravely until the
end.
He fought against heavy
odds.
He has fought his last
battle.
With his glory, we leave him.

Ông nằm đó một mình trong mồ chôn
thấp cạn;
Không kèn đồng, không chào súng tiễn đưa,
Phủ lên ông chỉ vài khoanh đất đỏ.
Trên mộ ông, nón sắt vẫn không rời.

Ông chiến đấu can trường cho đến chết.
Ông chiến đấu chống định mệnh nghiệt ngã.
Ông chiến đấu trong trận đánh sau cùng.
Ông ở lại, để vinh quang cùng chúng tôi cất bước.

The New Commander
(Colonel Le Van Me)

He lost his friend and Commander.
The Executive Officer takes command.
His burden is great, his duties heavy,
But he is strong, fearless and experienced.

His staff and commanders receive orders:
“We will hold “Charlie”, it is
critical.
If the NVA break through, Kontum will fall.
There are no Reserves left, only us paratroopers.

“Duffy, can you take out the NVA guns?”
“If I have air support and someone covering me,
I will eliminate every gun that shoots.
That is what I can do. I will not fail
you.”

“Major Hai, see that Duffy is
covered.
Pick the best man we have, no failures.”
All agreed that “Charlie” must be held.
This will be a battle to the last man.

Vị Tân Chỉ Huy
(Trung Tá Lê Văn Mễ)

Mất đi vị Chỉ huy và cũng là người bạn.
Chỉ huy phó lên nắm quyền điều động.
Gánh nặng lớn lao, nhiệm vụ nặng nề,
Nhưng ông cứng cỏi, gan dạ và nhiều kinh nghiệm.

Bộ chỉ huy tiểu đoàn của ông nhận được lệnh:
“Chúng ta sẽ giữ “Charlie”, vì đây là cứ điểm trọng yếu.
Nếu Bắc quân phá thủng, Kontum sẽ thất thủ.
Không còn quân Dự bị, chỉ còn lính nhẩy dù chúng ta.

“Duffy, liệu anh có thể bứng đi các họng súng của Bắc quân không?”
“Nếu tôi có được không yểm và có người che chở cho tôi,
Tôi sẽ triệt hạ mọi khẩu đang bắn.
Đó là điều tôi có thể làm. Tôi sẽ không làm anh thất vọng.”

“Thiếu Tá Hải, anh lo việc che chở cho Duffy.
Chọn người giỏi nhất của mình, không thể thất bại.”
Tất cả đều đồng ý phải giữ “Charlie.”
Đây sẽ là trận đánh cho tới người cuối cùng.

It Will Kill Us

Located twenty kilometers to our west,
The 130mm artillery piece is firing on Charlie.
I see a muzzle blast high up on the mountain side.
I know the location of the gun, I must destroy it.

I need to kill that gun or it will kill
us.
The NVA keep their 130 guns on rail tracks
To be rolled out only to shoot missions.
A routine air strike will not destroy this weapon.

With a B-52 Arc-light strike, I target the gun.
The bombs will either destroy or bury the gun.
The aircraft drop their loads of explosive destruction.
“On Target! Report: 130 gun and crew destroyed.”

NOTE: The 130 mm Long Range Artillery did not fire again.

Nó Sẽ Giết Chúng Tôi

Từ hai mươi km về phía tây của chúng tôi,
Là khẩu đại pháo 130 ly đang tới tấp nã đạn vào Charlie.
Tôi thấy họng súng khạc ra lửa trên sườn núi.
Biết vị trí của khẩu đại pháo đó, tôi phải diệt nó.

Tôi cần giết khẩu pháo đó hoặc nó sẽ giết chúng tôi.
Bắc quân đặt đại pháo 130 ly trên đường ray
Kéo ra ngoài chỉ khi cần nã đạn.
Không kích bình thường không triệt được vũ khí này.

Gọi phi tuần B-52 tới, tôi nhắm vào khẩu pháo.
Những bom này hoặc sẽ hủy diệt hoặc chôn luôn khẩu pháo.
Máy bay trút xuống nguyên giàn bom công phá.
“Trúng Mục tiêu! Báo cáo: Khẩu 130 ly và toán lính pháo binh bị diệt trọn.”

Ghi chú: Khẩu Pháo Tầm xa 130 ly không bắn nữa.

Hell’s Moment

It’s an inferno:
Smoke, dust and flame,
Shattering explosions-
Shred a moment’s stillness.

Soldiers running fast,
Away from the flashes,
Trying to escape:
Afraid of death.

The smell of battle,
Choking smoke and dust,
Life’s last moments
Caught in an explosion.

Night’s darkness will come,
In but a short time.
Perhaps some will live,
Fleeing into the shadows.

Khoảnh Khắc Địa Ngục

Đó là nơi hỏa ngục:
Khói, lửa, và bụi mù,
Tiếng nổ long trời đất-
Cắt vụn khoảnh tĩnh lặng.

Những người lính phóng chạy,
Nhanh xa khỏi lửa chớp,
Gắng sức vùng thoát khỏi:
Cái chết đang ập vào.

Khét mùi của chiến trường,
Đặc khói và bụi mù,
Chút khoảnh khắc cuối đời
Lún sâu trong vụ nổ.

Đêm đen sẽ tìm đến.
Chỉ trong chút ngắn ngủi.
Vài người may còn sống,
Mất hút sau màn đêm.

Charlie Attack Order
(Colonel Khuat, Commander, 64th NVA Regiment)

Colonel Minh, your 7th Battalion will lead.
Attack in force, determine their strong points.
If you can breach the defences,
do it.
Cao’s 8th Battalion and Sinh’s 9th Battalion will follow.

The 64th Regiment will take the “Charlie” position.
There are only a few hundred paratroopers there.
They are worn down, their commander is dead.
Only the American and his air force are a problem.

We have anti-aircraft guns on the mountain top.
They have a clear view of everything on “Charlie”.
They will take out the American aircraft.
If they fly over your formations, shoot them down.

At 1730, 7th Battalion will commence the attack
Use the southwest finger terrain as the assault line.
That will allow ease of advance, no uphill attack.
Artillery preparation from 1645 until 1730 hours.

Cao and Sinh, your 8th and 9th battalions follow.
At 1800 hours, pass through the 7th, full attack.
Sweep “Charlie” carefully, don’t leave anyone behind.
I want the American dead, that will stop air attacks.

Lệnh Tấn Công Charlie
(Đại Tá Khuất, Trung Đoàn Trưởng, Trung đoàn 64 Bắc quân)

Trung Tá Minh, Tiểu đoàn 7 của anh sẽ dẫn đầu.
Toàn lực tấn công, phải định được điểm mạnh của chúng.
Nếu anh có thể phá được hàng rào phòng thủ, thì làm ngay.
Tiểu đoàn 8 của Cao và Tiểu đoàn 9 của Sinh sẽ theo sau.

Trung đoàn 64 sẽ chiếm lấy vị trí “Charlie”.
Chỉ còn sót lại vài trăm tên lính dù ở đấy.
Chúng đã mỏi mòn, tên chỉ huy cũng đã chết.
Chỉ có thằng giặc Mỹ và không lực của nó là vấn đề.

Chúng ta có phòng không trên đỉnh núi.
Họ nhìn được bao quát mọi thứ trên “Charlie”.
Họ sẽ loại ra khỏi vòng chiến máy bay của Mỹ.
Nếu chúng bay qua đội hình của anh, bắn rơi chúng ngay.

Lúc 17:30 giờ, Tiểu đoàn 7 sẽ bắt đầu tấn công.
Dùng khe núi tây nam làm tuyến đầu xuất phát.
Dễ tràn lên, mà không phải tấn công lên đồi.
Pháo binh sẵn sàng từ 16:45 giờ đến 17:30 giờ.

Cao và Sinh, Tiểu đoàn 8 và 9 của các anh theo sau.
18:00 giờ, vượt qua Tiểu đoàn 7, toàn diện tấn công.
Quét “Charlie” cho thật sạch, không để sót lại bất cứ đứa nào.
Tôi muốn thằng giặc Mỹ chết, để ngưng mọi tấn công của máy bay.

Retreat!

They keep coming forward.
Twice we have stopped them
With a murderous fire.
They still keep coming.

The troopers are pulling back,
Out of ammunitions and frightened.
It is just the deadly planes-
Holding the enemy wave back.

Only a few more minutes,
And darkness will be here.
They will attack before then.
That will be the end.

Retreat and escape,
Before it’s too late.
The orders are given:
We prepare to break-out.

Triệt thoái!

Địch tiếp tục tiến lên.
Hai lần bị chặn đứng
Bằng biển lửa giết người.
Địch vẫn tiếp tục tiến.

Lính dù đang lui lại,
Hết đạn và sợ hãi.
Phải máy bay sát thủ-
Mới ngăn được sóng thù.

Chỉ còn vài phút nữa,
Màn đêm sẽ đến đây.
Địch sẽ tấn công trước.
Đến đó là chấm hết.

Triệt thoái và tẩu thoát,
Trước khi đã quá muộn.
Mệnh lệnh được ban ra:
Chuẩn bị phá vòng vây.

Withdrawal Order

The troopers are out of ammunition.
The NVA will soon overrun “Charlie”.
Only the “Cobra” gunships are stopping them.
We must break-out and
escape.

The troopers can disengage
And withdraw before it’s too late.
I’ll work the gun runs closer
And hold the enemy at bay.

It’s our only chance to escape.
No time to waste, give the orders.
The commander orders a withdrawal
And insists on staying with me to the end.

A rear guard of two, Me Le and me,
To stop NVA battalions in the attack.
This fight will need precision,
Cobra’s in the attack and
luck.

Notes: Le Van Me the new Commanding Officer post
Colonel Bao being killed in battle.

Lệnh Rút Lui

Lính dù đã hết đạn.
Phút chốc, địch sẽ tràn ngập “Charlie.”
Chỉ trực thăng tấn công “Cobra” là đang chặn đứng chúng.
Chúng ta phải phá vòng vây và tẩu thoát.

Lính dù có thể lùi
Và rút lui trước khi quá muộn.
Tôi sẽ gọi súng bắn gần thêm nữa
Và cầm chân kẻ thù.

Đó là cơ may duy nhất để tẩu thoát.
Không còn giờ để phí, phải xuống lệnh.
Vị chỉ huy hạ lệnh rút lui
Và nhất quyết sát cánh cùng tôi cho đến cuối.

Toán đoạn hậu có hai, Lê Mễ và tôi,
Để chặn các tiểu đoàn đang truy kích.
Trận này cần chính xác,
Trực thăng Cobra lên tấn công và may mắn.

Ghi chú:  Lê Văn Mễ lên giữ chức vụ Tiểu Đoàn Trưởng sau khi Trung Tá Bảo tử trận.

The Rear Guard
(Me Van Le and John Duffy)

The paratroopers are pulling back,
Major Hai Doan is leading them.
They are spent, out of
ammunition,
Many wounded, all hungry and
thirsty.

“I’ll cover the withdrawal with
air.
The Cobra gunships are flying
above us.
I’ll use them to disrupt the enemy.
I’ll work them close to cover the break-out.”

The men have fought and died in the trenches.
They have stopped the NVA for two weeks.
No one could’ve expected more from them.
Nothing more can be done, except to save them.

“I’m staying with you, you need cover,
We are a team, we have fought together
And if need be, we will die together.
That may be the cost of saving our troopers.”

Toán Khinh Binh Đoạn Hậu
(Lê Văn Mễ và John Duffy)

Những người lính dù đang lùi lại,
Thiếu Tá Hải Đoàn dẫn đầu.
Họ hoàn toàn kiệt quệ, cạn hết đạn dược,
Nhiều người bị thương, tất cả đều đói, khát.

“Tôi sẽ che chở cho cuộc rút lui này bằng máy bay. 
Đang bay trên đầu chúng ta là trực thăng tấn công Cobra.
Tôi sẽ dùng chúng làm rối loạn kẻ thù.
Tôi sẽ sát cánh làm việc với họ để che chở cho việc phá vòng vây.”

Những người lính đã chiến đấu và chết trong chiến hào.
Họ đã chặn đứng Bắc quân được hai tuần.
Không ai có thể mong đợi được gì nhiều hơn nữa từ những người này.
Không còn có thể làm được gì nhiều hơn nữa, ngoại trừ cứu lấy họ.

“Tôi ở lại với anh, anh cần che chở,
Cùng đơn vị, cùng chiến đấu bên nhau
Và nếu cần, chúng ta sẽ cùng chết.
Đó có thể là cái giá phải trả để cứu lấy những người lính của chúng ta.”

Trong một trận chiến đẫm máu và với một quyết tâm tiêu diệt, và “xóa sổ” toàn bộ Tiểu đoàn 11 Nhẩy Dù, thì Bắc quân không bao giờ khoan nhượng:

Charlie Sweep Order
(LTC Sinh, Commander, 9th NVA Battalion)

Captain Hoa, only the 7th battalion was hit hard.
We now hold “Charlie” but they’re still here.
You take your company and sweep to the east.
I don’t want anyone left behind your sweep.

Hoa led his company in a broad advance.
The sweep covered the outer trench line.
They needed to find the American Advisor,
The air force above was still attacking them.

As they closed in on the eastern perimeter,
They saw movement in a trench, it was two men.
They were paratroopers, the big one was the American.
They picked up their pace, closing carefully.

Lệnh Càn Quét Charlie
(Trung Tá Sinh, Chỉ huy trưởng, Tiểu đoàn 9 Bắc quân)

Đại Úy Hoa, chỉ có Tiểu đoàn 7 là bị nặng.
Hiện giờ ta đã giữ được “Charlie” nhưng địch vẫn còn đây.
Anh đưa đại đội lên càn quét bên phía đông.
Tôi không muốn để sót lại bất cứ tên địch nào sau cuộc càn quét.

Hoa dẫn đại đội của mình trải rộng ra tiến lên.
Cuộc càn quét đã vượt qua chiến hào bên tuyến ngoài.
Họ cần tìm cho được người Cố vấn Mỹ,
Lực lượng không quân trên đầu vẫn đang tấn công họ.

Khi họ tiến gần vào chu vi vòng đai phía đông,
Họ thấy có di động trong rãnh núi, đó là hai người đàn ông.
Đó là những lính dù, người to con là người Mỹ.
Họ tiến đến nhanh hơn, thận trọng thu ngắn khoảng cách.

Command Change

Colonel Le Me is coughing up blood.
The Doctor is trying to patch his chest wound.
“Duffy, You must take command of the battalion.
You must save the remaining paratroopers.”

“I’ll get us off the mountain, you’ll be
O.K.
We’ll be back in Saigon in a few days.
The NVA are dead, they cannot follow
us.
We’ll be drinking cognac at the Paradise Lounge.”

Major Duffy, the Advisor and senior officer
Assumes command of the 11th Battalion.
He will lead the night march thru the jungle.
He gives the orders, everyone falls in behind him.

Note: Of the 471 paratroopers in the battalion, 151 are in this night withdrawal.

Thay Đổi Chỉ Huy

Trung Tá Lê Mễ đang ho ra máu.
Vị Bác sĩ băng vết thương nơi ngực cho ông.
“Duffy, Anh phải nắm quyền chỉ huy tiểu đoàn.
Anh phải cứu những người lính dù còn lại.”

“Tôi sẽ đem chúng ta xuống núi, rồi anh sẽ bình thường.
Vài ngày nữa chúng ta sẽ về lại Sài Gòn.
Bắc quân đã chết, họ không thể theo chân chúng ta.
Bọn mình sẽ uống cognac tại Paradise Lounge.”

Thiếu Tá Duffy, Cố vấn và sĩ quan cao cấp
Đảm nhận quyền chỉ huy của Tiểu đoàn 11.
Anh ta sẽ dẫn đầu cuộc di hành băng rừng trong đêm.
Anh ta ra lệnh, mọi người theo sau trong đội hình tác chiến.

Ghi chú: Trong số 471 người lính dù trong tiểu đoàn, chỉ còn 151 người trong cuộc rút lui đêm này.

Destroy or Capture
(Colonel Khuat, 64th NVA Regiment
radio order to Major Ky 4th NVA Battalion)

“Major Ky, this is Khuat, commander of Charlie battle.
We have defeated the paratroopers on Charlie,
Some have escaped and are moving toward you.
Ambush them, kill or capture all of them.”

“Affirmative, how many paratroopers escaped?”
“I estimate 100 to 150, many are wounded,
They have no food and very little of ammunition.
They are marching down the mountain now.”

“There is one thing else that you should know.
They have advisor “Dusty Cyanide”, he is dangerous.
We have not been able to kill him, he controls airplanes.
He is good at communicating. Kill him and his radio!”

“I will be ready, we will surprise the paratroopers.
We shall kill them all unless they surrender.”
“Do not fail me Ky, many of our men have died.”
“I’ll report when the devils are all eliminated.”

Tiêu Diệt hay Bắt Sống
(Đại Tá Khuất, Trung đoàn 64 Bắc quân ra lệnh qua máy truyền tin cho Thiếu Tá Kỳ, Tiểu đoàn 4 Bắc quân)

“Thiếu Tá Kỳ, Khuất đây, chỉ huy trận Charlie.
Chúng ta đã đánh bại quân dù trên Charlie,
Một số đã chạy thoát và đang hướng về phía anh.
Phục kích, giết hoặc bắt sống tất cả.”

“Nhận rõ, có bao nhiêu quân dù trốn thoát được?”
“Tôi ước độ từ 100 đến 150, nhiều đứa bị thương,
Chúng không có thức ăn và còn rất ít đạn dược.
Bây giờ cả bọn đang kéo nhau đi xuống núi.”

“Còn một điều khác nữa mà anh nên biết.
Địch có cố vấn “Dusty Cyanide,” hắn rất nguy hiểm.
Chúng ta đã chưa giết được hắn, đây là kẻ điều khiển máy bay.
Hắn giỏi liên lạc vô tuyến. Giết hắn và cái đài của hắn!”

“Tôi sẽ sẵn sàng, chúng tôi sẽ gây bất ngờ cho quân dù.
Chúng ta sẽ giết hết trừ khi chúng đầu hàng.”
“Đừng làm tôi thất vọng, Kỳ, quân ta rất nhiều người đã chết.”
“Tôi sẽ báo cáo khi lũ quỷ bị tiêu diệt hết cả.”

Ambush

The swosh of the mortar,
The rat-a-tat-tat of the machine
gun,
Fear dominates the green soldiers.
Panic herds them into the killing zone.

Lord, how easily they die,
Their lips silently moving.
Appeals of the young to mother and God:
Blood bubbles from between their lips.

Phục Kích

Đạn súng cối rít lên đòi nạp mạng,
Tạch-tạch-tạch súng máy liên thanh nổ, 
Nỗi hãi hùng chôn chân người lính trẻ.
Cơn hoảng loạn lùa họ vào chỗ chết.

Trời ơi, sao họ dễ chết như vậy,
Môi mấp máy, phập phều như định nói.
Người trẻ tuổi gọi mẹ và xin
Chúa:
Máu ọc ra từ đôi môi tái nhợt.

Escape

The young green troopers panic;
Running away from the sound of fire.
Down toward the stream and death,
Where the killing guns draw blood.

I chamber a round and click my safety off.
My radio is dead, hit by AK-47 gunfire.
At least that will lighten my load on the run.
I gather the paratroopers nearby: “Follow me!”

Break away! The path of least resistance.
Move fast! Don’t get caught in the panic.
Move quick! Go, go, keep moving!
The veterans are still with you.

I takes time to kill the bunched herd;
Time needed to break-out,
Shooting when necessary,
But always moving quickly.

Snipers on the hilltops,
Trying to channelize movement.
Disregard! Disregard!
Their aim is high.

Far enough now, quiet!
Stop! Everyone must be quiet!
Security: Set a perimeter, but hold
fire!
My survival radio operating…
contact.

“Covey, this is Dusty, I require a lift package,
Thirty seven with some wounded. Over.”
“Roger Dusty, 4 ships for thirty seven.
Stand-by Dusty, I’ll try to rustle them up. Out.”

Tẩu Thoát

Những lính mới trong cơn hoảng loạn;
Vùng chạy khỏi tiếng gào của lửa.
Xuống khe suối và rồi sững chết,
Nơi súng máy thi nhau nã đạn.

Tôi nạp đạn và mở khóa an toàn.
Máy truyền tin của tôi trúng đạn AK-47, đã chết.
Nhờ vậy nhẹ gánh cho tôi trên đường bôn tẩu.
Tôi tập hợp những người lính nhảy dù gần đó: “Theo tôi!”

Bung ra! Chọn đường ít gặp địch nhất.
Di chuyển nhanh! Không được rối loạn.
Di chuyển lẹ! Đi, đi, tiếp tục di chuyển!
Những chiến binh kinh nghiệm vẫn sát bên bạn.

Tôi chậm lại để giết đám đỉa đói;
Cần thời gian để phá vỡ vòng vây,
Bắn khi cần,
Nhưng luôn luôn di chuyển lẹ.

Những thiện xạ bắn tỉa trên đỉnh đồi,
Đang điều chỉnh đường nhắm.
Không sao! Không sao!
Đích họ nhắm nằm ở chỗ cao.

Bây giờ ra đủ xa rồi đó, im lặng!
Ngưng lại! Mọi người phải im lặng!
An ninh: Lập vòng đai, nhưng không được nổ súng!
Máy vô tuyến mưu sinh của tôi đang hoạt động … liên lạc.

“Covey, đây là Dusty, tôi cần một chuyến bốc hàng,
Ba mươi bảy mạng với một vài bị thương. Xong.”
“Nhận rõ Dusty, 4 chiếc cho 37 mạng.
Ráng chờ Dusty, tôi sẽ gắng lo cho nhanh. Ngưng.”

Hot Extraction

“Dusty, this is Covey, lift package , five minutes out.
There are four lift ships and a pair of Cobras.
I’m low on fuel and I must return to base. Over.”
“Roger, four lift ships and guns, Thanks Covey. “

I advised Me Le, five minutes out, get ready,
Seriously wounded out first, four lifts.
Our band of thirty seven is divided up,
Four sticks, ready for lift off and rescue.

The Cobra gunships come in on the radio first.
I brief them on the situation, they circle us.
Huey lead comes up on the radio and is briefed:
“Dusty, we’re directed to have you on the first lift out.”

“Huey Lead, be advised I will be the last man out.”
“Dusty Cyanide, Huey Lead acknowledge, last man out.”
I pop a red smoke when I have him in view.
He spots the red smoke, I confirm red is a go.

I vector Huey Leads approach. Touch Down!
The wounded loaded and the rest scramble aboard.
First Load heads out: NVA machine-gun fire erupts.
The enemy gunner is to the south, forty meters.

The Cobras roll in, each in turn fire on the gun,
Their mini guns and rockets blast the enemy.
Lift Two in, touch-down, troopers load and gone.
Lift Three is right behind, load and out.

Me Le, Hai, two troopers and myself as tail gunner.
On final approach, Lift Four comes in under heavy fire.
He aborts his approach and does a fly-around.
The Cobras roll in, expending on the gunners.

Lift Four comes in from a different direction.
Touch down! We scrambled aboard his aircraft.
I am the last on and I ride the strut, signaling go!
The pilot lifts off, enemy fire riddles the ship.

PING! PING! PING!, Hai is hit and falling.
On the strut, I reach out, grabbing his web gear.
I throw him back into the aircraft, Me Le helps.
I crawl into the helicopter, Me Le is treating Hai.

The Crew Chief, tettered, is twisting in the wind,
I haul him in and patch the chest entry wound.
The exit wound is much bigger and is bubbling.
I am quick patching the wound; the bubbles stop.

We are clear, we are out, but one man dead,
And Hai, his foot shattered by enemy gunfire.
We touch down at the Kontum medical station
And drop off the wounded Hai and the dead Crew Chief.

Note: The Crew Chief and the door-gunner wear a tetter rope to keep them from getting totally shot out of the aircraft when they take a hit.

“Bốc” Trong Lửa

“Dusty, đây là Covey, chuyến bốc hàng, năm phút nữa sẽ tới.
Có bốn chiếc tới bốc và một cặp trực thăng tấn công Cobras.
Tôi gần hết nhiên liệu và phải quay về căn cứ. Xong.”
“Nhận rõ, bốn chiếc tới bốc và súng, Cảm ơn Covey.”

Tôi báo cho Lê Mễ, năm phút nữa là đi, phải sẵn sàng,
Bị thương nặng lên trước, 4 chuyến.
Nhóm chúng tôi 37 được chia ra,
Bốn đợt, sẵn sàng chờ bốc lên và được giải cứu.

Trực thăng tấn công Cobras có mặt đầu tiên trên tần số.
Tôi tóm tắt cho họ biết tình hình, họ bay vòng quanh chúng tôi.
Trưởng toán trực thăng Huey xuất hiện trên tần số và ngắn gọn:
“Dusty, chúng tôi nhận chỉ thị lo bốc bạn lên chuyến đầu tiên.”

“Trưởng toán Huey, báo tin cho bạn biết tôi sẽ là người cuối cùng ra đi.”
“Dusty Cyanide là người cuối cùng ra đi,” Trưởng toán Huey nhắc lại.
Tôi bung trái khói đỏ khi thấy anh ta trong tầm mắt.
Anh ta thấy điểm khói đỏ, tôi xác nhận màu đỏ là đi.

Tôi hướng dẫn Trưởng toán Huey đáp xuống. Trúng Như Để!
Người bị thương được đem lên và còn lại thì chen chúc trên máy bay.
Chuyến Thứ Nhất bay ra: súng máy của Bắc quân nổ rền.
Xạ thủ của địch ở phía nam, bốn mươi mét.

Hai chiếc Cobras nhào tới, thay phiên nhả đạn vào súng địch,
Súng mini (đại liên 7.62 mm, 6 nòng) và hỏa tiễn của họ bắn tung kẻ địch
Chuyến Hai vô tới, đáp xuống, lính dù lên hết và mất dạng.
Chuyến Ba theo sau, lên hết và bay ra.

Lê Mễ, Hải, hai lính dù và tôi là xạ thủ đoạn hậu.
Trong lần xuống cuối cùng này, Chuyến Bốn bị nhắm bắn dữ dội.
Phi công bỏ cách đáp cũ và đảo theo đường vòng.
Trực thăng Cobras lăn vô, nhả đạn xuống các xạ thủ của địch.

Chuyến Bốn đáp xuống bãi từ hướng khác.
Đụng đất! Chúng tôi chen chúc lên máy bay.
Tôi là người cuối cùng leo lên và cỡi trên càng trực thăng, ra dấu cho bay!
Phi công cất cánh, đạn địch lỗ chỗ bắn trúng con tàu.

BỤP! BỤP! BỤP!, Hải bị trúng đạn và đang rớt.
Trên càng trực thăng, tôi nhoài ra, nắm lấy dây ba chạc của anh ta.
Tôi ném anh ngược trở lại máy bay, Lê Mễ giúp.
Tôi bò vô trong trực thăng, Lê Mễ đang săn sóc Hải.

Trưởng toán Cơ phi, nát ngướu, đang oằn người trong gió,
Tôi lôi anh ta vô và băng bó vết thương nơi ngực.
Miệng vết thương quá lớn và máu nổi bong bóng.
Tôi nhanh tay băng lại vết thương; không còn bong bóng.

Chúng tôi lên được hết, ra được hết, nhưng chết một người,
Và Hải, bàn chân của anh ta bị vỡ vì đạn thù.
Chúng tôi đáp xuống trạm y tế Kontum
Và thả xuống Hải bị thương và người Trưởng toán Cơ phi đã chết.

Ghi chú: Trưởng toán Cơ phi và xạ thủ đại liên đeo dây đai an toàn cho nên họ không bị văng hoàn toàn ra khỏi máy bay khi trúng đạn.

The Commander’s Family
(Colonel Nguyen Dinh Bao Memorial Service)

Can you picture the scene:
Incense burning, banners hung, casket draped.
The moans and the weeping blend,
Sorrow hangs in the atmosphere.

The Commander’s comrades gathered,
To offer their last salute.
The young widow strong at first,
But soon sorrow overcomes her.

It is not the smoke which tears my eyes,
Although I have lit seven joss sticks.
The words are spoken for all to hear.
Now, it is I who must say the last

I will say the truth, and how he died:
“He died leading the paratroopers he loved.”
“He died fighting for the freedom he cherished.”
“He died a hero of
his country!”

Note: Colonel Bao was decorated and promoted after the battle for Charlie.
At his funeral, attended by his officers, to include this Advisor, his casket was empty, he remained on the battlefield, where he fell.

Gia Đình Của Vị Chỉ huy
(Lễ Tưởng Niệm Đại Tá Nguyễn Đình Bảo)

Bạn có thể hình dung ra cảnh tượng:
Khói nhang, trướng tang, quan tài phủ cờ.
Quyện lẫn tiếng khóc than và nức nở,
Một nỗi buồn lắng đọng khắp tâm tư.

Đồng đội của vị Chỉ huy đều hiện diện,
Để hô nghiêm, cùng chào tay lần cuối.
Người góa phụ trẻ ban đầu vững chãi,
Nhưng đau khổ đến quật bà quỵ ngã.

Không phải khói làm tôi chẩy nước mắt,
Mặc dù tôi đã thắp bảy cây nhang.
Lời chia buồn được chuyển cho tất cả,
Giờ đây, chính tôi phải nói lời cuối

Tôi sẽ nói sự thật, và cách ông chết:
“Ông đã chết dẫn đầu những người lính nhẩy dù mà ông thương yêu.”
“Ông đã chết chiến đấu cho tự do mà ông hằng ấp ủ.”
“Ông đã chết như một anh hùng cho đất nước!”

Ghi chú: Đại Tá Bảo được tặng huân chương và truy thăng sau trận đánh Charlie. Tại đám tang của ông, có sự tham dự của các sĩ quan của ông, kể cả người Cố vấn này, quan tài của ông trống rỗng, ông vẫn nằm lại trên chiến trường, nơi ông đã ngã xuống.

John Duffy: Nhà Thơ Thời Kỳ Hậu Chiến Tranh Việt Nam